พระไพรีพินาศ วัดบวรนิเวศวิหาร

"พระไพรีพินาศ" เป็นพระนามของพระพุทธรูป ซึ่งปัจจุบันได้ประดิษฐานอยู่ ณ ระเบียงชั้น ๒ ของพระเจดีย์ใหญ่ วัดบวรนิเวศวิหาร เป็นพระพุทธรูปที่สร้างจากเนื้อหินแกะ หน้าตักกว้างประมาณ ๑๓ นิ้ว พุทธลักษณะปางมารวิชัย แต่หงายฝ่ามือขึ้น คล้ายปางประทับนั่งประทานพร

สำหรับที่มาของพระไพรีพินาศ ได้มีผู้นำมาถวายแด่พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ซึ่งในขณะนั้นท่านยังทรงผนวชอยู่ที่วัดบวรนิเวศวิหาร และได้ทรงบูชาพระไพรีพินาศ จนเกิดอภินิหาร บังเกิดกับหม่อมไกรสร ซึ่งไม่ทรงถูกกับพระองค์ ได้ถูกสำเร็จโทษ พระองค์จึงพ้นภัยจากหม่อมไกรสร จึงได้โปรดให้สร้างเก๋งประดิษฐาน พระราชทานนามว่า "พระไพรีพินาศ" และยังทรงเขียนข้อความไว้ใต้ฐานซึ่งมาค้นพบเมื่อวันจันทร์ที่ ๓๐ พฤศจิกายน พ.ศ.๒๕๐๗ ระหว่างซ่อมแซมพระเจดีย์ ๙๖ ปี ไว้ว่า "พระสถูปเจดีย์ศิลาบัลลังก์องค์ จงมีนามว่า พระไพรีพินาศ เทอญ" และอีกด้านทรงเขียนว่า "เพราะตั้งแต่ทำมาแล้ว คนไพรีก็วุ่นวาย ยับเยินไปโดยลำดับ"

ในวงการพระเครื่องแล้วนั้น พระไพรีพินาศ ก็เป็นพระเครื่ององค์จำลองจากพระพุทธรูปไพรีพินาศองค์นี้นั่นเอง ซึ่งได้รับความนิยมอย่างสูง และกว้างขวางเป็นอย่างมาก โดยได้สร้างให้ประชาชนได้บูชาเป็นครั้งแรกในปี พ.ศ.๒๔๙๕ ในวาระเมื่อสมเด็จพระวชิรญาณวงศ์ สมเด็จพระสังฆราช สกลสังฆปริณายก มีพระชนมายุครบรอบ ๘๐ พรรษา ได้จัดสร้างวัตถุมงคล ดังนี้

๑.พระบูชาไพรีพินาศ
๒.พระกริ่งไพรีพินาศ
๓.พระชัยวัฒน์ไพรีพินาศ
๔.พระชัยวัฒน์แบบทั่วไป
๕.เหรียญพระไพรีพินาศ
๖.หม้อน้ำมนต์