จากการสันนิษฐานพระคง ลำพูน น่าจะมีการสร้างในยุคที่ใกล้เคียงกับพระรอดกรุวัดมหาวัน แต่จำนวนพระคงมีมากกว่าพระรอดจึงทำให้ความนิยมในพระคงมีน้อยกว่าพระรอด ซึ่งในปัจจุบันราคาเช่าหาพระคงก็ไม่ได้เป็นรองพระสกุลลำพูนอื่น ๆ จะเป็นรองก็เพียงแต่พระรอดเท่านั้น พระคงที่มีหน้ามีตา ฟอร์มสมบูรณ์ คมชัดลึกทุกอย่าง หายาก ราคาเช่าหาก็จะสูงตามไปด้วย ไม่ได้เป็นรองพระสกุลลำพูนอื่น ๆ เลย
การดูพระคงแท้สามารถดูได้เบื้องต้นจากพิมพ์พระคง โดยดูจากรายละเอียดของลำตัว ลำแขนโดยเฉพาะแขนซ้ายจะทิ้งดิ่งลงมาแล้วหักศอกเป็นมุม ทำให้มือซ้ายวางพาดตักเป็นแนวขนาน โดยจะต่างไปจากพระบาง ซึ่งจะทำมุมบริเวณศอก แต่ไม่ได้เป็นมุมฉาก เม็ดบัวใต้ฐานจะมีลักษณะคล้าย ๆ กับวงรีวางในลักษณะแนวนอน ไม่เป็นเหลี่ยม อีกทั้งซอกระหว่างบังเม็ดที่ 5 และ 6 จะปรากฎเนื้อเกินที่เป็นลักษณะขีดแบบพริ้วระหว่างเม็ดบัวชุดบน และล่าง เรียกว่าเส้นตัวหนอน "ซึ่งขอย้ำว่าต้องเป็นเส้นที่หยุกหยิก ไม่เป็นเส้นตรง" ในบางองค์ซึ่งมีการทำเลียนแบบเส้นนี้จะมีลักษณะตรง แต่เนื่องจากเส้นตัวหนอนนี้มักจะไม่ปรากฎ เนื่องจากไม่ติดในพิมพ์จึงต้องมีการดูจากส่วนอื่น ๆ ประกอบด้วย เช่นเนื้อพระ ผนังโพธิ์ไม่เรียบร้อยจนเกินไป มีความเป็นธรรมชาติ ใบโพธิ์ไม่กระด้างมีความพริ้ว การดูพระแท้ไม่สามรถที่จะดูในจุดใดเพียงจุดเดียว แล้วจะสามารถฟันธงได้ว่าองค์นี้แท้หรือไม่ จะต้องมีการดูส่วนประกอบหลาย ๆ อย่าง โดยขอเน้นว่าบางองค์ที่ผ่านการใช้มานาน นั้นจะไม่สามารถดูตำหนิบางจุดได้ จึงต้องอาศัยดูจากเนื้อพระทั้งพระแท้ และไม่แท้ เปรียบเทียบกัน (ควรหาพระไม่แท้มาเปรียบเทียบ อาจจะหาเช่าองค์ที่มีความใกล้เคียงในราคาไม่แพง เพื่อมาใช้ประกอบในการเปรียบเทียบ) ทั้งความเป็นธรรมชาติในหลาย ๆ จุด "เน้นว่าความเป็นธรรมชาตินั้นมีความแตกต่างจากความตั้งใจทำตำหนิมาก" ต้องสังเกตุให้ถี่ถ้วน
พระคงมีพุทธคุณ เป็นเลิศในเรื่องคงกระพันชาตรี ดังคำกล่าวเปรียบเปรยของชาวเหนือว่า "พระคงเป็นพงศาวดารของทหาร ส่วนพระลือเป็นพงศาวดารของยอดขุนพล"
พระคงนับว่าเป็นพระเก่าแก่ที่น่าสะสมมากพิมพ์หนึ่ง ซึ่งถือว่าสนน ราคาเช่าหายังพอสู้ไหว ก็ขึ้นอยู่กับความสวยงามสมบูรณ์แบบขององค์พระด้วย
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น